หลักการทำงานของเครื่องผลิตออกซิเจน พกพา ทำงานอย่างไร

จำเป็นต้องใช้หรือไม่ ? ?

            เนื่องจากปัจจุบันนี้ มีผู้สูงอายุเพิ่มขึ้นจำนวนมาก ซึ่งอาจจะมีโรคเข้าถามหาตามอายุที่มากขึ้น เช่น โรคปอดอุดกั้นเรื้อรัง  โรคปอดเรื้อรัง  หรือภาวะหัวใจล้มเหลว Covid-19 Long covid โรคเหล่านี้สามารถใช้การบำบัดด้วยออกซิเจนได้เพื่อรักษาผู้ป่วยจากโรคทางเดินหายใจ

ซึ่งช่วยให้ผู้ป่วยสามารถรักษาระดับของออกซิเจนในเลือดให้อยู่ในระดับปกติ อย่างไรก็ตามอุปกรณ์ที่ใช้สำหรับให้ออกซิเจนนั้น มีทั้งแบบใช้ถังออกซิเจน(เขียว) หรือใช้เครื่องผลิตออกซิเจน และในวันนี้เราจะมาพูดถึงเครื่องผลิตออกซิเจนแบบพกพา ทำไมเราถึงต้องใช้ ?


ในการให้ออกซิเจนแบบไม่ได้ให้ที่บ้าน ต้องการเคลื่อนย้ายผู้ป่วย หรือ ต้องการให้ออกซิเจนเมื่อออกไปทำกิจกรรมต่าง ๆ ส่วนมากจะมีอยู่สองแบบคือ ใช้ถังออกซิเจน(เขียว) หรือ เครื่องผลิตออกซิเจนแบบพกพา ข้อแตกต่างของทั้งสองวิธีนี้คือ

ถ้าใช้ถังออกซิเจน(เขียว) นั้นจะต้องคอยเติมอยู่บ่อยครั้ง เพราะถังออกซิเจนเป็นแค่ที่เก็บออกซิเจนไม่สามารถผลิตเพิ่มได้ จึงต้องเติมทุกครั้งเมื่อหมด (ตามร้านเติมแก๊สออกซิเจน)

และสำหรับผู้ป่วยที่จะต้องเดินทางตลอด ก็จะเกิดปัญหา ออกซิเจนหมดไม่มีใช้ในกรณีฉุกเฉิน แต่ถ้าใช้เครื่องผลิตออกซิเจนแบบพกพา ปัญหาออกซิเจนหมดต้องคอยเติมก็จะหมดไป ไม่ต้องกังวลว่าจะหมด เพราะเครื่องสามารถผลิตออกมาได้ตลอด

จุดเด่นของเครื่องผลิตออกซิเจนแบบพกพา
• ขนาดเล็ก ง่ายต่อการพกพา โดยขนาดเครื่องที่เล็กที่สุดอยู่ที่ 2 กก.
ผู้ใช้งานสามารถสะพายเองได้โดยโดยไม่ต้องกังวลเรื่องน้ำหนัก
• ผลิตออกซิเจนได้อย่างสม่ำเสมอไม่มีหมด เครื่องสามารถใช้งานต่อเนื่องได้ในระหว่างเดินทาง
โดยใช้ได้ทั้งไฟรถ และแบตเตอรี่
• บางรุ่นสามารถนำขึ้นเครื่องบินได้โดยผ่านการรับรองจาก FAA องค์กรการบินแห่งชาติ สามารถใช้ได้ทั้งในและต่างประเทศ
• ประหยัดเวลาไม่ต้องคอยเติมออกซิเจนบ่อยๆ การที่ออกซิเจนหมดกลางทาง อาจจะมีความยากลำบากในการหาที่เติมออกซิเจนเพื่อใช้งานต่อ และอาจจะเป็นอันตรายในกรณีคนไข้ขาดออกซิเจนไม่ได้
• ใช้งานง่ายแค่เปิดเครื่องก็ใช้งานได้เลย ไม่ต้องต่ออุปกรณ์ให้ยุ่งยาก


ข้อจำกัดในการใช้งาน

• ไม่เหมาะสำหรับคนไข้เจาะคอที่ต้องใช้อัตราการไหลสูงๆ และให้ออกซิเจนผ่านลำคอ

• ไม่เหมาะกับคนไข้ที่ใช้ Mask With Bag, Simple Face Mask หน้ากากให้ออกซิเจน

• ไม่เหมาะสำหรับคนไข้ที่มีภาวะขาดออกซิเจนขั้นรุนแรง ด้วยปริมาณการจ่ายออกซิเจนอาจจะไม่เพียงพอ

• ในรูปแบบการใช้งาน สามารถใช้ได้แค่รูปแบบ Nasal Cannula เท่านั้น




ชนิดของเครื่องผลิตออกซิเจนแบบพกพา
  เครื่องผลิตออกซิเจนจะมี 2 รูปแบบคือ Cotinuous Flow เป็นรูปแบบที่เหมือนกับเครื่องในบ้าน โดยส่วนมากจะใช้งานบนรถเป็นหลัก และอีกรูปแบบ Pulse Dose ซึ่งเป็นระบบเทคโนโลยีอัจฉริยะ ระบบนี้ใช้จะทำงานต่างจากเครื่องออกซิเจนทั่วไปการจ่ายจะเป็นการจ่ายตามชีพจรการหายใจของผุ้ใช้งาน ระบบนี้สามารถใช้งานบนเครื่องบินได้ และแบตเตอรี่สามารถใช้ได้นานถึง 5 ชั่วโมง


หลักการทำงานเครื่องผลิตออกซิเจนพกพา แบบจ่ายออกซิเจนต่อเนื่อง Continuous Flow

  มาถึงในส่วนของระบบการทำงานของเจ้าตัวออกซิเจนที่จ่าย Continuous Flow จะเป็นเหมือนเครื่องผลิตออกซิเจนที่ใช้ตามบ้านเลย คือออกซิเจนจะออกตลอดเวลา ไม่ว่าจะหายใจเข้าหรือหายใจออก รูปแบบนี้จะปรับอัตราการไหลเหมือนเครื่องลักษณะในบ้าน

แต่ข้อแตกต่างคือ การจ่ายออกซิเจนจำนวนลิตร จะทำได้น้อยกว่าและประสิทธิภาพจะต่ำกว่าเครื่องแบบที่ใช้ภายในบ้าน เนื่องจากระบบของตัวเครื่องค่อนข้างเล็ก

ในรูปแบบนี้จะใช้ระบบไฟ AC สามารถใช้ไฟรถ ไฟบ้าน และมีแบตเตอรี่สแตนบายได้ไม่นานนัก (ประมาณ 45 นาที) เนื่องจากเครื่องยังจ่ายออกซิเจนอยู่ตลอดทำให้ใช้กำลังไฟค่อนข้างสูงกว่าเครื่องพกพาอีกระบบ

เครื่องผลิตออกซิเจนพกพาระบบ continuous Flow Longfian รุ่น Jay-1

รูปแบบสเปคของเครื่องที่ใช้ระบบ Continuos Flow 

การทำงานของเครื่อง : จ่ายออกซิเจนต่อเนื่อง
อัตราการไหล : สูงสุด 5 ลิตร / นาที
ความเข้มข้นออกซิเจน : 1 ลิตร / นาที 93 +/- 3%  2-5 ลิตร / นาที ความเข้มลดลงตามลำดับ (70-35%)
ระบบไฟ : ใช้ไฟบ้าน ไฟรถ และมีแบตใช้งานได้ 45 นาที
การใช้งานบนเครื่องบิน : ไม่สามารถใช้ได้
รูปแบบการจ่ายไฟ : 220V 50Hz AC
รูปแบบการให้ออกซิเจน : Nasal Cannula


หลักการทำงานเครื่องผลิตออกซิเจนพกพา แบบจ่ายตามชีพจรการหายใจ Pulse Dose

         ระบบเครื่องพกพา แบบ Pulse Dose เป็นระบบที่จับชีพจรการหายใจอยู่ตลอดเวลา ซึ่งในรูปแบบนี้เครื่องจะทำการจับชีพจรการหาย และจ่ายออกซิเจนในเฉพาะตอนที่หายใจเข้าเท่านั้น

ซึ่งข้อดีในจุดนี้คือผู้ใช้งานได้ออกซิเจนเต็มๆที่จ่ายออกมา ไม่เหมือนกับรูปแบบที่จ่ายต่อเนื่อง เมื่อหายใจออกส่วนของออกซิเจนที่จ่ายออกมาในปริมาณ 1 ลิตรเท่ากัน แต่จะไม่ได้ทั้งหมดใน 1 ลิตร 

และจุดที่สำคัญคือรูปแบบนี้จะมีการแอคทีฟตลอดเวลา ทำให้ในเวลาที่ผู้ใช้งาน มีการหายใจที่แตกต่างกันไปบางช่วงเครื่องจะตอบสนองอยู่ตลอด

ในรูปแบบนี้ทำให้ใช้แบตเตอรี่ / ก้อน ได้นานสูงสุด 5 ชั่วโมง และใช้ได้ทั้งไฟรถ ไฟบ้าน

และที่สำคัญ เครื่องประเภทนี้ได้รับการรับรองจากองค์กรการบินแห่งชาติ FAA สามารถนำขึ้นไปใช้บนเครื่องบินได้อีกด้วย

เครื่องผลิตออกซิเจนพกพาระบบ Pulse Dose
Kingon รุ่น P2

เครื่องผลิตออกซิเจนพกพาระบบ Pulse Dose
Devilbiss รุ่น igo2

รูปแบบสเปคของเครื่องที่ใช้ระบบ Pulse Dose (POC)

การทำงานของเครื่อง : จ่ายออกซิเจนตามการหายใจ
อัตราการไหล : ตามชีพจรการหายใจ / ครั้ง ปรับได้้ 5 ระดับ
ความเข้มข้นออกซิเจน : 90-96% ทุกระดับ 1-5
ระบบไฟ : ใช้ไฟบ้าน ไฟรถ และมีแบตใช้งานได้สูงสุด 5 ชั่วโมง/ก้อน
รูปแบบการจ่ายไฟ : DC 12V (ไม่ต้องแปลงไฟขณะใช้ไฟรถ)
การใช้งานบนเครื่องบิน : ได้รับการรับรองจาก FAA
รูปแบบการให้ออกซิเจน : Nasal Cannula

เราควรเลือกเป็นถังออกซิเจนพกพา หรือเครื่องออกซิเจนพกพาดี ?

 สำหรับท่านที่กำลังมองหาอุปกรณ์  หรือตัดสินใจซื้อ สำหรับให้ออกซิเจนในขณะที่เดินทาง ไม่ว่าจะเดินทางไป รพ. หรือทำกิจกรรมนอกสถานที่นั้น ไม่ว่าจะเลือกเป็น ถังออกซิเจน หรือ เครื่องผลิตออกซิเจน ล้วนแล้วแต่จุดประสงค์การใช้งานแต่ละท่าน ซึ่งผมจะทำตารางสรุปแต่ละแบบ ให้ท่านทราบและพิจารณาตามความต้องการดังนี้ครับ

ตารางเปรียบเทียบ ออกซิเจนพกพา	ถังออกซิเจน	เครื่องผลิตออกซิเจน ระบบ Continuous Flow	เครื่องผลิตออกซิเจน ระบบ Pulse Dose
อัตราการไหล	1-15 ลิตร/นาที	1-5 ลิตร/นาที	10-50 ml / การหายใจเข้า
ความเข้มข้นออกซิเจน	99%	38-93%	90-95%
ระบบการจ่ายออกซิเจน	จ่ายแบบต่อเนื่อง	จ่ายแบบต่อเนื่อง	จ่ายตามชีพจรการหายใจ
ระยะเวลาใช้งาน	30 นาที - 10 ชั่วโมงขึ้นอยู่กับขนาดถังและการปรับ	ไม่จำกัด ใช้ไฟบ้าน ไฟรถได้	ไม่จำกัด ใช้ไฟบ้าน ไฟรถได้
น้ำหนัก	8 กก. - 20 กก.	6 กก.	ไม่เกิน 3 กก.
ใช้งานบนเครื่องบิน	ไม่ได้	ไม่ได้	ได้
ใช้งานบนรถ	ได้	ได้	ได้
แบตเตอรี่	ไม่มี	20-45 นาที ขึ้นอยู่กับระดับที่ปรับ	2 ชม. - 5 ชม. ขึ้นอยู่กับระดับที่ปรับ
ความคล่องตัว	ต่ำ น้ำนักมาก เคลื่อนย้ายด้วยรถเข็น	ปานกลาง น้ำหนักค่อนข้างมาก สะพายหรือรถเข็น	สูง น้ำหนักเบา ผู้ใช้งานสามารถสะพายเองได้
อุปกรณ์ที่ใช้ให้ออกซิเจน	ได้ทุกรูปแบบ	Nasal Cannula	Nasal Cannula
การรับรองทางการแพทย์	มี	มี	มี
ราคา	3,900 - 7,900	2x,xxx	7x,xxx - 1xx,xxx

จากตารางก็จะเห็นข้อเปรียบเทียบของระบบออกซิเจนพกพา แต่ละรูปแบบแล้วนะครับ ซึ่งแต่ละแบบก็มีจุดเด่นที่แตกต่างกันในการใช้งาน ซึ่งก็พิจารณาตามความจำเป็นของแต่ละท่านได้เลยครับ

อย่างไรก็ตามการใช้ออกซิเจนควรอยู่ภายในใต้คำแนะนำของแพทย์เป็นหลักด้วยครับ 

สำหรับท่านที่มีข้อสงสัยในส่วนของระบบเครื่องผลิตออกซิเจนพกพา เครื่องผลิตออกซิเจนที่ใช้ในบ้าน สามารถทักเข้ามาปรึกษาทีมงานผู้เชี่ยวชาญ Now Oxygen ได้เลยนะครับ ทางทีมงานจะมีแอดมิน ยินดีตอบคำถามต่างๆเกี่ยวกับออกซิเจนสำหรับใช้งานกับคนไข้ทุก รูปแบบ

*สงวนลิขสิทธิ์ ทั้งบทความ และลิขสิทธิ์ภาพถ่ายทั้งหมด โดยผู้เขียน ห้ามนำส่วนหนึ่งส่วนใดหรือทั้งหมดไปใช้โดยไม่ได้รับอนุญาต เผยแพร่ครั้งแรกใน www.nowoxygen.com  08 พฤกษภาคม 2022